Voor de zekerheid hebben we onze wekker de vorige avond ingesteld, maar ook nu zegt het inwendige klokje dat het tijd is om op te staan. In de temperatuur van het water is deze ochtend niets gewijzigd ten opzichte van de avond daarvoor. Koud dus. 

Het ontbijt is identiek aan de vorige dag zodat de foto's dit keer ontbreken ;-)

Hop on, hop off

Gisteren hadden we hem al gezien, de hop on, hop off bus. En informatie gevraagd. Zoals elke zichzelf respecterende grote stad zo'n ding heeft rondrijden, zo ook in Havana. En de eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat ik er in andere steden nog nooit in heb gezeten. Wel gekeken om in te stappen, maar vaak werden er zulke hoge prijzen gevraagd dat het niet leuk meer was. Met het 'gewone' openbaar vervoer kun je, met iets meer moeite maar veelal tussen de locals, op dezelfde plaatsen komen. En dan flink goedkoper.

De prijs voor de hop on, hop off in Havana is voor ons een verrassing. Er wordt slechts 5 CUC gevraagd voor de hele dag. En hier beginnen we deze ochtend mee!

Wanneer we bij het Parque Central aankomen, staat er al een bus te wachten. We stappen in, betalen en zoeken een plaatsje in de brandende zon. Vooraf ingesmeerd met factor 30 plus water en pet binnen handbereik. Wij zaten goed maar hadden geen flauw benul waar de bus ons zou brengen.
Daarna was het wachten. En nog langer wachten want de bus begon zijn tour pas wanneer alle zitplaatsen bezet waren. Ik heb toch een donkerbruin vermoeden dat dat in Europa anders werkt …

Onderweg werden, bijna onverstaanbaar, de highlights genoemd en de term 'hop on, hop off' was in onze ogen wel erg ruim genomen. Zoveel plaatsen waren er niet om in- of uit te stappen. Net zoals we maar weinig bussen zagen. Mede hierdoor hebben we besloten om er tijdens de tour niet uit te stappen. Maar misschien hadden we dat hier, bij het plein, wel moeten doen ;-)

Plaza de la Revolución

Het Plaza de la Revolución is met zijn 72.000m² een van de grootste stadspleinen ter wereld. Elk jaar op 1 mei houden de belangrijkste Cubaanse leiders hier speeches. Deze toespraken worden door honderdduizenden Cubanen bezocht. Het plein is bijna legendarisch door de urenlange redevoeringen die Fidel Castro hier hield en waar toen miljoenen Cubanen op af kwamen.
Vanaf de top van de 140 meter hoge zuil die in het midden van het plein staat, heb je een geweldig uitzicht over Havana.

De afbeelding van revolutionair Che Guevara staat op het gebouw waar het ministerie van buitenlandse zaken zetelt, tegenover deze grote zuil. Ook staat er een gedenkteken voor Camilo Cienfuegos op één van de omliggende gebouwen. Na de Cubaanse Revolutie (1959), werd de naam van het plein, Plaza Civica, omgedoopt tot het huidige Plaza de la Revolución.

Er schijnen 3 verschillende routes te zijn die de bus rijdt. Na het bestuderen van de kaart (gevonden op het wereld wijde web, waar anders?) blijkt dat in ons geval route 1 en 2 samengevoegd zijn tot 1 route met minder stops. Niets mis mee toch? Meer informatie vind je hier: www.cuba-junky.com

Lunch tussen de locals en een boze kokkin

Terug op het Parque Central werd het weer tijd om de inwendige mens te verzorgen. Al dwalend kwamen we uiteindelijk terecht in een straat die evenwijdig aan de Obispo liep. Een vriendelijke Cubaan voelde onze zoektocht feilloos aan en wist ons een te chique restaurant binnen te leiden. Daar konden wij goed Cubaans eten. Zei hij en was ondertussen al met het personeel aan het babbelen terwijl wij weer op weg waren naar de uitgang. Dit zou 'm niet worden ;-)

Wat we dan wél wilden was de vraag. Eigenlijk heel simpel, goedkoop eten tussen de locals. Ook dat was geen probleem voor het bedrag wat wij maximaal per persoon uit wilden geven: 5 CUC. Hij wist wel een restaurant voor een maaltijd met vlees, rijst, salade en drinken voor die prijs. Dat klonk zo goed dat we braaf achter hem aan huppelden. Bij wijze van spreke dan hè.

We hadden het restaurant zelf nooit gevonden omdat we niet wisten waar we op moesten letten. Er stonden 4 tafels, enkele stoelen en de keuken bevond zich achter de muur. In de muur zat het doorgeef 'luik', een soort van venster. De Cubaan babbelde ook hier met het personeel en vertelde over onze maaltijd á 5 CUC en de serveerster kwam vriendelijk vragen van welk dier wij iets wilde eten. Tegelijkertijd werd er een grote kan met water en twee glazen op tafel gezet. Ons drinken. In deze restaurants mogen namelijk geen mojito's of Cuba libres geschonken worden. En dat water was voor ons niet drinkbaar, hahaha. Dat werd het eigen flesje water uit de rugzak maar daar hadden we niet zo heel veel meer van. In Havana is het een crime om aan water te komen maar rum, in welke vorm dan ook, kun je op bijna elke straathoek krijgen.

Maar goed, om terug te komen op het restaurant. De prijslijst hing zichtbaar aan de muur. In pesos. Laat het gerecht wat we besteld hadden nu toch 'maar' 30 pesos kosten, omgerekend 1,20 CUC. We waren er met open ogen ingetrapt.

Het was duidelijk, we waren genaaid opgelicht, een beetje, maar niet van plan om 10 CUC voor het eten te betalen. De twee keer 30 pesos die op de prijslijst stond vonden we nu ook niet echt fair, het verschil was te groot. Het dubbele bedrag wilden we wel betalen (als fooi) al wijzend naar de muur. De serveerster ging hier mee akkoord.

Op het moment dat er een boze, scheldende kokkin uit de keuken kwam was het voor ons tijd om – giebelend – te vertrekken.

Rust

Terug in de casa en moe van alle indrukken besloten we nog een half uurtje horizontaal gestrekt te gaan. Rond een uur of vier gingen we een fiets-taxi scoren om ons naar het Hotel Habana Libre te brengen, het afhaalpunt voor onze auto.

Het was hard werken voor onze taxi-chauffeur, de weg liep enigszins omhoog. En onder het mom van dat hij niet verder mocht fietsen over de doorgaande weg, dropte hij ons eerder dan de fooi de we hem gegeven hadden rechtvaardigde. Achteraf gezien dan.

Onze Geely

Wat waren we begin september blij dat we een auto geboekt hadden. De Cubaanse websites waren te vaag maar met hulp van Reisbureau Krooder was het bij voormalige Holland International, nu TUI, helemaal geregeld. Voor vertrek was ook het volledige bedrag betaald. Van verschillende kanten werd ons verzekerd dat het echt een fluitje van een cent was om zelf rond te rijden. Mits je een aantal zaken goed in de gaten hield. Een kleine greep hieruit: de gaten in de wegen, extra verzekering voor de banden en de onderkant van de auto, de bewegwijzering, parkeerplaatsen, staat het bedrag op nul wanneer je benzine tankt en niet te vergeten de nep-politie op weg naar Viñales.
Maar hee, dat konden wij, stoere vrouwen, wel handlen. Toch?!

Bij het afhaalpunt stonden meerdere mensen te wachten en, ik denk, de baas kwam al ongevraagd vertellen dat er geen auto's meer in de verhuur waren. Dat was uiteraard niet op ons van toepassing want gereserveerd én betaald. De papieren werden overhandigd, hij bekeek ze en kroop bijna in zijn telefoon. Nietsvermoedend raakten we de tussentijd met een Nederlands stel aan de praat. Zij brachten net een auto terug en op een niet werkende airco na, was dat vlekkeloos verlopen. Tot het daadwerkelijke moment van inleveren. Ze bleken van twee verschillende auto's de contracten bij zich te hebben en leverden maar één auto in. Het duurde even voordat het ontstane probleem opgelost was en wij aan de beurt waren.

De man was nog steeds druk aan het bellen en overhandigde ons de papieren weer met de mededeling: 'de reservering is hier niet bekend en we hebben geen enkele auto meer in de verhuur'.
En daar sta je dan. Je vertelt hem dat je alles al betaald hebt, dat er een auto moet zijn. En hij zegt doodleuk: 'sorry, er is in heel Cuba geen auto meer te krijgen', draait zich om en gaat met de volgende klant verder.

Op dat moment kun je onze lieve Heer bijna op de spreekwoordelijke blote knietjes bedanken dat je bij een Nederlandse reisorganisatie de auto hebt geboekt. In de papieren zat het telefoonnummer van de agent van Holland International in Cuba. Er werd gelukkig direct opgenomen en nog voordat ik het verhaal af had kunnen maken, zei de beste man: 'er is in heel Cuba geen huurauto meer te krijgen'. En ja, daar waren wij inmiddels ook al achter, lichte stress nam langzaam maar zeker bezit van ons :'(

Maar wat nu?

Direct vertelde Frank, volgens onze papieren de naam van de agent in Varadero (en of dat ook zo was, geen idee, dat ben ik compleet kwijt) dat we, elke keer als we ergens heen wilden, een taxi mochten bestellen. De kosten konden we dan weer declareren.
Het was een oplossing maar niet ideaal voor het reisschema dat we hadden opgesteld en budgettechnisch al helemaal niet. De auto was volledig betaald en met het voorschieten van taxi-kosten hadden we absoluut geen rekening gehouden.

De volgende mogelijkheid hadden we in onze wildste dromen niet voor mogelijk gehouden.
Frank wilde weten wanneer we de auto echt nodig hadden en zou proberen om op dat tijdstip een taxi met vaste chauffeur te regelen. Deze chauffeur zou dan de hele reis met ons meegaan.

Wanneer ik het verhaal aan familie en vrienden vertel, zeg ik dat het binnen een half uur geregeld was. Dat is niet echt zo, het is het Cubaanse half-uurtje. Binnen een half uur hadden we de toezegging dat er een auto geregeld zou worden. In werkelijkheid kwam 2 uur later het smsje dat de heer Madan ons de volgende ochtend om 9.30 uur op zou halen. En wat waren we blij om dat te lezen. Wel rinkelde er nog een klein belletje: iets met eerst zien en dan pas geloven. Maar dat was pas zorg voor morgen.

Na alle commotie was het tijd voor de eerste cocktail van die dag en proosten op Holland International!

(ver)Dwalen

Na de cocktail was de zon onder, was het heel donker en alles zag er opeens anders uit. We wisten al dat we niet de weg terug zouden lopen die de fiets-taxi op de heenweg had afgelegd. Dat leken niet de meest lekkere en/of veilige buurten. Plan was om evenwijdig aan de Malecón te blijven lopen. Logischerwijs kom je dan weer op El Prado uit. Maar wij dus niet.

Wanneer je geen fiets-taxi nodig hebt, struikel je er bijna over. En nu, het kostte heel wat moeite om er één te vinden die niet te duur was en naar het Parque Central wilde fietsen. De taxi die wij gestrikt hadden, heeft vast het geld nodig gehad voor een grote opknapbeurt. Met regelmaat trapte hij door zijn ketting. En bij een lichte stijging van de weg, sprong hij enthousiast van zijn fiets om ons verder te duwen. Ik moet zeggen, dat voelt wel heel vreemd. Je zou bijna uitstappen en mee gaan duwen …

Dineren boven de Obispo & salsamuziek

Tegen de tijd dat we terug waren in de casa, hadden we trek. Trek in lekker eten en zin om gezellig te zitten. Uiteindelijk zijn we op een balustrade boven de Obispo terecht gekomen. Het meisje op straat, de propper, heeft ons naar binnen weten te praten. Een klein restaurantje waarbij we door de slaapkamer bij onze tafel kwamen. De wereld lag aan onze voeten. Bijna dan. Van boven af konden we zien hoe het rustiger werd op straat, hoe er tegenover ons in het park een knul werd geboeid door de politie, hoorden we geroezemoes en salsaklanken. Maar het belangrijkste, het eten smaakte uitstekend!

De afsluitende cocktail werd weer op de begaande grond, een tiental meters verderop genuttigd.